Voorwoord Manu Keirse - leven met zelfdoding

Je kunt je agressie niet richten op het oneerlijke van een fatale ziekte of op een toevallig ongeval of op een vreemde moordenaar. Je wordt geconfronteerd met een dubbel rouwproces: je moet verder leven met het verlies van een dierbaar iemand en tegelijk met de realiteit dat de dader die al deze turbulente emoties veroorzaakt ook dezelfde dierbare is. Je moet proberen in het reine te komen met de redenen en met het feit dat je nooit zult weten wat er zich in die laatste momenten in het hoofd van die persoon heeft afgespeeld.

Zelfdoding beëindigt een leven. Het is niet de beschrijving van dat leven. Om verder te kunnen leven is het belangrijk dat je een onderscheid kunt maken tussen de wijze waarop de ander is gestorven en het leven dat daaraan vooraf is gegaan. In sommige families wordt wel uitvoerig gepraat over een familielid dat is gestorven aan kanker, maar kan nauwelijks de naam worden genoemd van een ander familielid dat zelf zijn leven beëindigde. Als je door zelfdoding sterft, heb je evenzeer een leven vooraf dat de moeite is om te gedenken en te herinneren, om met waardering op terug te kijken. Soms kost het nabestaanden jaren om het leven van een dierbare die zijn leven beëindigde weer te leren bekijken vanuit hoe hij heeft geleefd, in plaats van hoe hij het heeft beëindigd. Het hoe van zijn dood vertegenwoordigt soms de totale som van zijn leven.

Dit boek is bijzonder. Mensen treden naar buiten met hun ervaringen. Het stigma wordt doorbroken. Het geeft opnieuw leven aan hen wiens leven plotsklaps is verdwenen. Het toont hoe nabestaanden, voor wie ineens zelfdoding het centrale thema in hun leven werd, opnieuw tot leven komen. Er mee leren leven is niet loslaten, maar anders leren vasthouden: vasthouden in de herinnering in plaats van in de werkelijkheid.

Manu Keirse
emeritus hoogleraar verliesverwerking, Faculteit Geneeskunde KU Leuven